BSRetro: Kees van Wonderen

Bij VV Bennekom wisten ze al dat ze een uitzonderlijk talent hadden rondlopen. De BVO’s uit de omgeving hadden dit jongetje al een aantal keer gescout, maar keer op keer kwam er een probleem naar voren: Kees was te klein. Pas op 20-jarige leeftijd kwam er een club die hem echt wilde hebben: NEC. “De reden dat ik pas op mijn 22e debuteerde zat hem in het feit dat ik heel laat ben gaan groeien. Ik was altijd een talent maar bleef heel lang heel klein, ik ben zelfs afgekeurd voor militaire dienst vanwege mijn lengte en gewicht. Ik was toen 17, ik was vijf minuten binnen, ging onder de meetlat en op de weegschaal staan en kon weer gaan. Toen ik uiteindelijk op mijn 18de begon te groeien, ging het snel en kon ik omdat ik wat sterker werd me meer onderscheiden. ” Uiteindelijk belandde Kees dus bij NEC. De middenvelder speelde drie seizoenen in Nijmegen en maakte, behalve stappen in zijn ontwikkeling, ook bijzondere dingen mee. NEC haalde als eerstedivisieclub de finale van de beker en wist te promoveren. Zulke ervaringen zijn niet voor ieder talent weggelegd. “Het laatste jaar van mij bij NEC in het seizoen ‘93/’94 ging het aanvankelijk helemaal niet zo goed met ons team. Halverwege het seizoen kwam Jeffrey Kooistra bij het elftal. Er kwamen wat spelers op andere plaatsen te staan en ineens hadden we een onverslaanbaar team dat in de halve finale van de beker als eerstedivisieclub won in de Meer van Ajax. Uiteindelijk verloren we in een volle Kuip de finale van Feyenoord met 2-1. In dat seizoen werden we geen kampioen, maar via de nacompetitie wisten we te promoveren. Ik kijk er met een waardevol gevoel op terug, zeker omdat je zag dat een elftal zomaar in elkaar kan vallen. Dat door een paar puzzelstukjes een onverslaanbaar team ontstond. ”

Na drie seizoenen de groen/zwart/rode kleuren van de Nijmegenaren te hebben verdedigd, kon Kees naar verschillende clubs. Hij koos voor NAC en dat bleek een schot in de roos. “Na drie seizoenen NEC was er belangstelling van verschillende clubs waaronder NAC. Ik had een gesprek met Ronald Spelbos en dat klikte gelijk. Hij kon exact aangeven waarom hij mij naar NAC wilde halen en NAC was op dat moment een groeiende diamant. Met een geweldige atmosfeer aan de Beatrix, spelen in de subtop van de eredivisie, samenspelen met Lokhoff, Lammers, Van Hooijdonk, Remie, Karelse, Brood, Van Burik, Brusselers, enzovoort. ”

Spelbos was dus de man die Van Wonderen naar Breda haalde. Na een seizoen werken onder deze populaire trainer, namen de twee weer afscheid van elkaar. Rijsbergen werd Spelbos zijn vervanger, die met een tactische zet het duwtje gaf dat van Wonderen nodig had om nog verder te groeien. Kees kijkt dus met een goed gevoel terug op beide trainers. “Spelbos heeft mij naar NAC gehaald, ik heb heel veel van hem opgestoken. Hij was hard, duidelijk, direct, maar in alles klonk de kennis door tot in de details. Van Rijsbergen heb ik ook zaken opgestoken. Zo was hij de eerste trainer die mij centraal achterin opstelde, de positie waar ik uiteindelijk bij Feyenoord het Nederlands Elftal mee haalde.” NAC was in de woorden van Kees een diamant. Iets wat wij al lang weten, maar wat toen ook bleek door de kwaliteit van de selectie.

In de BSRetro met John Lammers werd al gesproken over de chemie die er in die jaren tussen de spelers was. Ook van Wonderen is vol lof over de spelers waar hij bij NAC mee samen heeft gespeeld. “We hadden spelers met heel veel kwaliteit. Yassine Abdellaoui is misschien wel de beste speler waar ik mee gespeeld heb, alleen kon hij het niet altijd laten zien. Maar wat een intelligentie. Lokhoff was de bepalende speler toen. Hij had ook heel veel, was sterk, slim, een winnaar en een prachtmens. De tandem van Hooijdonk, Lammers, Lokhoff was berucht, op elkaar ingespeeld en moeilijk te bespelen. Gekoppeld aan de unieke sfeer in het unieke stadion aan de Beatrixstraat, prachtig. Later kwam Arnold in de ploeg, die deed op trainingen niet veel maar tijdens wedstrijden, niet te houden! Geweldig om te zien.”

Door zichzelf bij NAC verder te ontwikkelen en doordat zijn contract destijds afliep, was Van Wonderen een populaire speler op de transfermarkt. Hij kon opnieuw kiezen uit diverse clubs en koos uiteindelijk voor Feyenoord. Dit was, ondanks dat NAC destijds een subtopper was, wel een grote stap. “Bij NAC won je geregeld, bij Feyenoord moest er gewonnen worden. Je voelde de druk, het spelen om de prijzen. Bij Feyenoord kom je in een andere wereld terecht, een topclub met een gigantische achterban door heel Nederland, het spelen onder druk, het moeten winnen.” Dat moeten winnen, dat ging van Wonderen goed af. Hij werd een keer kampioen en won de finale van de UEFA Cup, samen met een andere oud NAC-speler. ”We werden kampioen in ’99 en stonden voor 250.000 mensen op de Coolsingel, onvergetelijk. En dan de UEFA cup, ook weer een team dat in elkaar viel, waar de puzzelstukjes bij elkaar pasten en waar het ook meezat op beslissende momenten. Dat heb je ook nodig. ”

Na alle hoogtepunten in zijn carrière besloot Kees dat het goed was en stopte als voetballer. Toch wou hij actief blijven binnen de voetballerij. Feyenoord bood hem die kans, hij mocht als scout aan de club verbonden blijven. Toch was dat niet wat van Wonderen voor altijd zou blijven doen. “Toen ik stopte met voetballen ben ik allerlei zaken gaan doen waaronder scouting. Ik moest gaan ontdekken wat er bij mij paste en wat ik leuk vond om te doen. Ik ging ervaren dat ik, als trainer op het veld door het overbrengen van mijn kennis op spelers die ook graag wat willen bereiken, het leukst vind op dit moment om te doen. ” Na een avontuur als assistent-trainer bij zijn jeugdclub VV Bennekom kreeg Kees een telefoontje van FC Twente. Of hij geen zin had om daar de technische staf te komen versterken. Hij deed dit twee jaar met veel plezier onder McClaren, waarmee hij kampioen werd in 2010. Later was hij assistent van Alfred Schreuder.

Vandaag de dag is hij bondscoach van Oranje onder de 17 en onder de 18. Kees heeft het bij al deze functies goed naar zijn zin gehad. “Het ligt aan de omstandigheden. Ik was bij Twente assistent van Alfred Schreuder en samen met de andere stafleden hadden we een mooie groep, waar we goed mee konden werken. Prachtige mensen, vakkundig en ook hard werkend. Nu, als zelfstandig trainer, zit je zelf achter het stuur en bepaal je waar naar toe gaat en hoe je daar naar toe gaat. Ook weer een leerzame periode en mooi om met de toptalenten in Nederland te kunnen werken.” Kees maakt als coach subtielere stappen dan hij als speler nam. Als speler een laatbloeier, als coach een talent waar we nog veel van mogen verwachten in de toekomst. Maar Van Wonderen weet donders goed hoe het in de voetbalwereld werkt. Daarom kiest hij nu vooral voor dingen die hij zelf leuk vindt. “Ik zit er heel los in, ik doe wat ik leuk vind en wat bij me past. Als dat van twee kanten komt, dan ga ik lekker door. Is dat niet zo, zoals op het laatst bij Twente, dan ga ik wat anders doen. Er zijn genoeg uitdagingen te vinden.”

Als trainer, assistent en scout moet je andere clubs in de gaten houden. Kees keek ook altijd naar NAC, al is dat ook uit persoonlijke interesse. “Ik volg NAC zeker nog, wel wat op een afstand dus ik weet niet de ins en outs. Maar NAC gaat nooit verloren en ze komen straks sterker terug. NAC behoort structureel in het linkerrijtje van de eredivisie, maar eerst moet het fundament worden gelegd. Het komt zeker goed, de voorwaarden zijn er. ” Een veelbelovende coach en een NAC verleden. Iemand die alleen maar iets doet als hij het leuk vindt en iemand die onze club nog af de toe volgt. Een simpel rekensommetje en de vraag of Kees het ziet zitten om ooit voor NAC te werken komt al snel naar boven. “Zeg nooit, nooit. Ik weet niet hoe het gaat lopen maar het zal geen straf zijn. Zigge zagge, zigge zagge NAC! Overal waar we komen, vragen de mensen…. Ha ha!”