BSRetro: 2009, een zomer-NAC-droom (I)

NAC’ers aller landen: sluit je ogen, haal diep adem, in door de neus, uit door de mond. Probeer niet te denken aan die drieëndertig pannenkoeken die we aan het werk hebben gezien de afgelopen maanden. Droom weg, denk terug aan een tijd dat je nog niet weet wat een Menno Koch is,  dat een Palmer Brown net zo goed een cocktail kan zijn. Laat je hypnotiseren door toepasselijke muziek uit het verre verleden. Voel het wereldbeeld van 2009: Balkenende zwaait de christendemocratische scepter over Nederland, Barack Obama is zojuist president van de VS gekroond, Michael Jackson leeft nog net, de bankencrisis woedt in volle hevigheid maar DSB Bank bestaat nog, de zwartgeblakerde muren van café ’t Hart van Breda smeulen nog na op de Grote Markt. Ruik je de brandlucht? Ruik je de hebzucht van Scheringa? Open dan je ogen: het is mei 2009, iedereen is ineens tien jaar jonger, het Eredivisieseizoen is bijna ten einde, en NAC staat keurig achtste in de Eredivisie.

Of nou ja, keurig. Vandaag, zondag 10 mei 2009, spelen onze jongens uit tegen Groningen hopelijk de laatste wedstrijd van het seizoen, een Eredivisie-pot in de Euroborg. Hopelijk, inderdaad, want laten we er in godsnaam maar gewoon mee kappen na vanmiddag.

We staan op één

Dat had ik begin dit seizoen, 2008/09, niet verwacht te hoeven zeggen, want de seizoensstart was nog zo mooi. De Intertoto-wedstrijden tegen Rosenborg, eind juli 2008, maken dat onze jongens al snel op elkaar (moeten) zijn ingespeeld, en zorgen ervoor dat NAC vroeg kan pieken. En dat doet het ook, op fenomenale wijze. AZ wordt in eigen huis geklopt, Heerenveen, in die jaren een subtopper om jaloers op te zijn, wordt in Breda met een 4-1 ruststand van het veld geblazen, de wedstrijd uit bij Volendam is één groot feest. Een week later juich ik harder dan ik ooit heb gejuicht voor mijn club als Matthew Amoah de 2-0 maakt tegen PSV. De Eindhovenaren worden 2-1 gedeclasseerd tot achtervolger in de competitie, het is het mooiste Avondje NAC uit mijn twintig jaar NAC. Het hele stadion zingt, springt, schreeuwt, want voor wie het wil horen zingen we het nog een bietje harder: we staan op één.

18 oktober 2008, NAC-PSV, 2-1. 'Found footage' van de koploper in de eredivisie, die haar positie bovenaan de ranglijst verstevigt. Een avond om nooit meer te vergeten.

NAC op føkking nummer één. Geen punt gestolen. De titelhouder verslagen. ‘Regelmatige’ zeges en bij vlagen geweldig voetbal. Het voelt onwerkelijk, als iets wat niet vol te houden is, maar het duurt maar liefst tot in november: bijna twee maanden lang is NAC koploper in de Eredivisie, een combinatie woorden die ik tot dat moment nooit had durven denken (laat staan typen). Als NAC uiteindelijk gelijkspeelt, thuis tegen NEC, sms ik een vriend dat ‘je op deze manier nooit kampioen wordt’. Die vriend van me denkt dat ik dat bedoel als grap, maar zo voelt het op dat moment écht: NAC heeft een zeldzaam mooie selectie die, als iedereen fit, scherp en in vorm is, van iedereen in Nederland kan winnen. Ik droom in die maanden zeker wekelijks van een geelzwarte menigte die, vlaggen zwaaiend, spelers op de schouders, de selectie naar de Grote Markt tilt, de schaal is van ons, NAC is kampioen, ik voel me euforisch als de wekker gaat.

Babi pangang

Maar de figuurlijke wekker gaat amper een week na die 1-1 tegen de Nijmegenaren: NAC verliest met 4-0 bij Sparta, en de week erop met 0-4 van ADO. Vanaf dat moment is NAC weer ouderwets NAC: een ploeg die soms goed voetbalt, soms wint, maar ook met regelmaat punten verspeelt, op meer of minder begrijpelijke manieren. Rob Penders, Tommie van der Leegte, Patrick Zwaanswijk, Matthew Amoah en Anthony Lurling zijn bovendien om beurten (en nog geregeld allemaal tegelijk) geblesseerd, of, in het geval van de betere sloopwonders, geschorst.  En zonder dat tafelzilver in de ploeg lijkt het luxe diner dat NAC kán serveren al gauw op een bakkie koude afhaalchinees. De basisopstelling is vanaf november wekelijks een stoelendans van terugkerende routiniers, spelers voor de breedte en op-dat-moment-leken-het-best-aardige-talenten. En dat doet de ploeg bepaald geen goed.

Mijzelf trouwens ook niet: de tweede seizoenshelft is het buitenshuis vrijwel altijd brandhout. Ik vier die zomer mijn 23^e verjaardag, ik woon op kamers in Utrecht, en ik reis geregeld mijn club buiten Breda achterna, met dank aan een OV-studentenkaart en meer dan genoeg vrije tijd in mijn ‘drukke’ afstudeerperiode. Mee naar een uitwedstrijd van NAC gaan is vooraf altijd een hoopvolle onderneming, eindigt meestal in teleurstelling, maar die repeat offense-beslissingen om mijn huiswerk over te slaan bezuur ik nog het meest in februari: in een week waarin die ploeg van toffe jongens met 4-1 bij Twente, en 3-1 bij Heerenveen verliest, leg ik zelf een kilometer of 650 af om twee uitwedstrijden, één doelpunt en nul resultaat voor NAC te kunnen bewonderen (als Idabdelhay scoort tegen Twente zit ik nét aan mijn vader te sms’en hoe waardeloos NAC is, dus die goal heb ik ook nog eens helemaal gemist). Mijn vakken haal ik met hakken-over-de-sloot-cijfers, maar NAC strompelt naar het eind van het seizoen.

Cupfighter

En het ergste is: dit team kan zoveel beter. Als alle spelers fit zijn staat er soms geen maat op NAC. 0-3 winst bij Vitesse. 0-3 bij Roda. Het team vormt bovendien een cupfighter als geen ander, want de droom van een geelzwarte Kuip maakt kennelijk iets los in de spelers, die jaren. Alkmaargentijnse keeper Sergio Romero slaat in de catacomben van het Dirk Scheringa Paleis zijn vuist letterlijk stuk tegen een muur, woedend op zichzelf, op zijn verdediging en op de pirouettes plegende Anthony Lurling: NAC wint in Alkmaar de kwartfinale, met 2-1, bij de aanstaande kampioen, het beste AZ van de afgelopen 25 jaar in de sterkste samenstelling van dat moment. Een geweldige stunt voor NAC, in een prachtig bekerseizoen, maar de Kuip zal dat jaar rood/blauw/wit kleuren. Want ook bij de derde poging op rij zal NAC struikelen.

Op een sfeerloos verlicht studentenkamertje in Utrecht kijk ik eind april met vier vrienden op een kleine TV de halve finale, uit bij Twente, naast een Twentenaar uit Twente die, een typische Twentse naaistreek, die avond doet alsof hij voor Twente is. Hij staat meermaals als een échte Twentse klootzak op zijn Twents in mijn gezicht te juichen. Ik ben een te grote schijtluis om hem op z’n Kielegats voor z’n flikker te schuppen (of op z'n minst de Pirato-chips in z'n haar te smeren), maar dat zou niets oplossen: wéér een uitwedstrijd, wéér de moeilijkste loting, wéér lagen er mogelijkheden, maar wéér mist NAC de finale. Alsof ik dan al besef dat de finaledroom een steeds grotere illusie zal worden in de komende tien jaar, sjok ik na de wedstrijd in stilte naar huis; mijn vriendin die niks met voetbal opheeft kan ik, later die avond, niet uitleggen waarom ik op een doordeweekse avond, in het donker, in stilte, met een lauw pilsje in de hand, als een verslagen legioenssoldaat voor me uit zit te staren op het balkon.

Streep eronder

Ik ben er na die avond verder wel klaar mee, dat voetbal. En datzelfde geldt, als je die mannen er zo met de pet naar ziet gooien, eigenlijk ook voor de spelers van NAC: rondom de halve finale verliest het zes van de laatste zeven competitiewedstrijden, met als bedroevend dieptepunt een totaal verdiende 0-1 tegen aanstaande degradant De Graafschap, thuis. Dus ja, wat kan me die wedstrijd, vanmiddag, tegen FC Groningen, verder dan nog schelen? Ik zit zelf al in de scriptiesores van mijn bachelorstudie, en ik kijk uit naar een aansluitende periode van bijpassende feestjes. In de zomermaanden werk ik in die jaren als fulltime ober, in één van de betere schnitzelzaken in de regio Breda, waar ik tijdens het schooljaar ook de wedstrijdloze weekenddagen een biefstuk-satésaus sta te verkopen. Ik ben, kortom, met hele andere dingen bezig. Ik ga vanmiddag dus maar gewoon werken, de beelden van NAC zie ik zo nodig vanavond wel: onder dit hele seizoen kan wat mij betreft een dikke streep.

10 mei 2009, FC Groningen-NAC, 1-0. De laatste competitiewedstrijd is, van NAC-kant, futloos, zinloos en kansloos. Waarom 'All together now' van The Farm in de video gemonteerd staat moet je mij ook niet vragen. 

Maar ja, zelfs dát zal NAC deze middag niet lukken. Op slag van rust maakt Andreas Granqvist namens Groningen de 1-0, na een solo die je onmogelijk geweldig kunt noemen als je ziet hoe lamlendig NAC collectief staat te schijnverdedigen: de heren spelers maken 90 minuten lang de indruk alsof Maaskant ze één voor één persoonlijk uit de rij voor het vliegtuig naar een Spaanse costa heeft gepikt. Maar ‘gelukkig’ vallen de uitslagen op de andere velden echter ‘voordelig’ voor the Yellow Army uit, zodat NAC alsnog de play-offs om Europees voetbal in ‘mag’. Een beloning die absoluut niet verdiend voelt, en waar eigenlijk ook niemand meer op zit te wachten. En daarin loot het, als ik Studio Sport die avond toch maar heb gezien, Feyenoord. Een ploeg die getergd is na een lastig seizoen, die recent PSV versloeg én in de competitie zes punten tegen ons goeie ouwe NAC pakte. De Bokito’s spelen komende zaterdag, 16 mei, eerst in Breda, tegen een uitgeblust, teleurgesteld, vermoeid NAC, voor wie het seizoen gerust een maand of twee, drie te lang duurde. Met de donderdag erop, op Hemelvaartsdag, de return in De Kuip. Waar NAC nog nooit wist te winnen. Nou. Super zin in. 

(klik hier voor deel II)